TENSEGRITY
De koepel
In 1949 is de tensegrity uitgevonden door Kenneth Snelson. Deze student in de kunst was naar een zomercursus geweest in de Black Mountain College in North Carolina. Daar was een zeer charismatische welsprekende professor Richard Buckminster Fuller (ook wel "Bucky") die aansprekende colleges hield over geometrie. Geïnspireerd door Bucky ging Snelson in de herfst van 1948 in de schuur van zijn ouders aan de slag met houtjes en touwtjes, lijm en klei en maakte uiteindelijk zijn eerste tensegrity die hij pas in de zomer van 1949 aan Bucky presenteerde. Bucky was geweldig onder de indruk en omdat hij geen kunstenaar maar een architect was, zag hij in die beginjaren van de tensegrity er vele bouwkundige nuttige toepassingen voor. Bucky heeft onder andere gezegd dat hij de Grand Canyon nu kon overspannen en een complete stad onder een koepel zou kunnen bouwen hetgeen uitzonderlijk was omdat de grootste koepel zonder ondersteuningen tot dat moment de Sint-Pieter in Rome was.
Nu, vijftig jaar later, blijkt de praktijk toch iets anders. Er zijn geen noemenswaardige grote tensegrity-werken gebouwd die functioneel zijn. Eigenlijk is het alleen Kenneth Snelson geweest die grote werken heeft gemaakt, maar dit zijn alleen kunstwerken. Voor zover ik begrepen heb heeft Kenneth zelf ook nooit veel praktische waarde gezien in tensegrities.
Maar in de beginperiode leek het een zeer waardevolle vinding voor de architectuur en er zijn ook een aantal koepels gebouwd, zoals op de foto geheel onderaan deze pagina weergegeven. Op deze foto staat Bucky zelf in een grote koepel die echter slechts uit één schil bestaat en volgens Snelson zo slap was als een marshmellow.
Hieronder een dubbelwandige koepel die duidelijk steviger is, maar ook wel de nodige houtjes en touwtjes vereist.
In tegenstelling tot een normale tensegrity waarbij alle houtjes en touwtjes één geheel vormen is deze koepel opgebouwd uit allemaal enkelvoudige bouwstenen. De bouwsteen is de meest eenvoudige tensegrity die er is en bestaat uit drie stokjes. Men heeft deze tensegrity vele namen gegeven, waaornder de Simplex, de 3-struts T-prism, de Elementary Equilibrium, 3-struts, 9 tendons, etc. Mischien heeft het zoveel namen gekregen omdat de juiste nooit gevonden is. Ik zou het de Snelson willen noemen, als eerbetoon aan de bedenker van de tensegrity. Twee Snelsons kunnen op één bepaalde manier aan elkaar geknoopt worden. Door iedere Snelson steeds op de zelfde wijze met drie andere tensegrities aan elkaar te knopen ontstaat een koepel
Hier twee bouwstenen van bovenstaande dubbelwandige koepel.
